علم و هنر آینده پژوهی

پایگاه اطلاع رسانی دکتر ابوذر سیفی کلستان

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «روش شناسی آینده پژوهی» ثبت شده است

طراحی سناریو؛ پیوند بین آینده و راهبرد

طراحی سناریو؛ پیوند بین آینده و راهبرد

نویسندگان

ماتس لیندگرن

هانس باندهولد

تهران : مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی٬ موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی‏‫ ، ۱۳۹۰.‬

Scenario Planning
The link between future and strategy
Mats Lindgren
Hans Bandhold

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

انتشار گزارش آینده پژوهی ایران ۱۳۹۵

گزارش «آینده پژوهی ایران ۱۳۹۵» شامل توصیف حوز‌ه‌های موضوعی مسائل اصلی ایران در سال ۱۳۹۵ و معرفی سناریوهای پیش روی جامعه ایران در سال جاری منتشر شد.

در این پژوهش در مراحل اول چالش‌ها و مسائل (متغیرهای) ایران در سال ۱۳۹۵ شناسایی شده است و سپس با نظر کارشناسان و خبرگان میزان اهمیت و عدم قطعیت این متغیرها مشخص و موارد کلیدی تعیین شده‌اند.

از بین ۱۹۵ مسئله و چالش (متغیر) شناسایی شده که دارای اهمیت متوسط به بالا بودند، حدود ۲۰ درصد اجتماعی، ۱۶ درصد اقتصادی، ۱۲ درصد بین‏ الملل، ۹ درصد فرهنگی، ۹ درصد در حوزه سلامت، ۸ درصد سیاسی، ۸ درصد در حوزه صنعت و کشاورزی، ۷ درصد محیط زیستی، ۷ درصد در حوزه علم و فناوری و ۴ درصد در حوزه دین بوده اند. هر یک از این حوزه‌های موضوعی به تفکیک در گزارش «آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۵» تحلیل شده‌اند.

با مشخص شدن موقعیت متغیرها، در چند دور دیگر نیز از نظرات کارشناسان بهره گرفته شد تا «آینده‌پژوهی ایران سال ۱۳۹۵» به سرانجام برسد. در گام بعدی محدوده متغیرهای دارای اهمیت بسیار زیاد و عدم قطعیت زیاد، گروه متغیرهای A+ و برای تحلیل ریخت‌شناختی انتخاب شدند. پس از مشخص شدن حالت‌های مختلف ۷ متغیر گروه A+ تحلیل بالانس اثرات متقابل با استفاده از نرم افزار تخصصی سناریوسازی انجام شد.

در نتیجه محاسبات نرم‌افزاری بر مبنای الگوریتم‌های ریاضی نمرات سازگاری مربوط به ۱۴۵۸ سناریو مشخص شد. در نهایت ۱۸ سناریوی منتخب از میان ۱۴۵۸ ترکیب ممکن گزینش و توسعه داده شد که طیف گسترده‌ای از آینده‌های پیش روی ایران در سال ۱۳۹۵ را ترسیم می‌کنند. این سناریوها در «آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۵» معرفی شده و موقعیت آنها برای ایران روی طیف مطلوبیت-عدم مطلوبیت مشخص شده است.


برای دانلود بخش اول - بخش دوم کلیک بفرمائید


برای مراجعه به سایت آینده بان بر روی تصویر کلیک بفرمائید


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

یک معرفی بسیار کوتاه از آینده پژوهی

احتمالا شما هم عادت ندارید واژه ی آینده را به صورت جمع « آینده ها » بکار ببرید! وقتی آینده را محتوم، یکتا و منفرد تلقی کنیم، آینده برای ما تنها یک نمود و تصویر خواهدداشت، یا آینده ی روشن یا به هر حال تاریک ... اما به واقع پرداختن به آینده چطور ممکن است؟ آینده هنوز اتفاق نیفتاده است تا بتوانیم با مقیاس و ابزار آن را بسنجیم، اندازه گیری کنیم و ... پس چطور می توان آینده و پدیده های مربوط به آینده را مورد مطالعه قرار داد؟ از سوی دیگر با وجود عدم قطعیت و ابهام موجود در آینده، خودبه خود پژوهش پیرامون آینده و آینده اندیشی امری نشدنی به نظر می رسد؟

از سوی دیگر در باور و نگاه عموم مردم، آینده نگری مترادف است با فال گیری، پیش بینی، رمالی و پیش گویی!!! لذا هدف از آینده پژوهی چیست؟ آیا آینده پژوهی هم مانند روش های خرافه گرایانه قصد پیش بینی و پیش گویی دارد؟

آینده پژوهی با سابقه ای نزدیک به یک قرن، امروزه در سراسر دنیا به عنوان یک علم شناخته شده و مطرح است که می خواهد با تکیه بر روش های علمی به آینده بپردازد. وقتی از نگاه آینده پژوهان به آینده می اندیشید دیگر آینده منفرد و قطعی نیست، شما با آینده های چندگانه، احتمالی و البته مفاهیم و تعاریف متعددی از آینده روبرو هستید. آینده ی ممکن، آینده ی محتمل، آینده باورپذیر، آینده ی مطلوب و ... مفاهیمی هستند که به ما در مطالعه ی آینده (ها) کمک می کنند.

اگر چه آِینده پژوهی با معرفی روش هایی نظیر پایش محیطی، مطالعه ی روند و نظایر این روش ها به شما قابلیت پیش بینی می دهد اما هدف از آینده پژوهی پیش بینی و پیش گویی نیست... آنچه آینده پژوهی به شما عرضه می دارد چیزی فراتر از این معناست؛ و آن «ساختن آینده» است.

شاید در اولین برخورد با عبارت آینده پژوهی (Futures Studies) یا آینده نگری (Foresight)، به یاد فالگیرها و پیش گوهایی بیفتید که با ابزارهای جادوگری رخدادهای آینده را پیش بینی می کنند، و یا از مطالعات آینده چنین تصوری در ذهن شما وجود داشته باشد.

اما به واقع چنین نیست!

چه در سطح سازمانی و چه در سطح زندگی فردی و شخصی تصمیم گیری آگاهانه مبتنی بر یک نگاه وسیع  رو به جلو، موجب اجتناب از مواجهه با بحران ها و خسارت های مترتب بر آن خواهد شد و این حداقل فایده ی متصور برای آینده نگری است.

سازمان ها امروزه در فضای رقابت پرشتاب جهانی با چنین شرایطی سروکار دارند، چنانچه آینده نگری به عنوان یک ضرورت قطعی و اجتناب ناپذیر نادیده گرفته شود، آثار و پیامدهای این بی توجهی به قطع یقین دامن شرکت یا کسب و کار را گرفته و با بروز بحران حیات سازمان را تهدید خواهدکرد. سازمان ها امروزه برای بقاء خود ناگزیر هستند تا با استفاده از فنون، روش ها و ابزارهای آینده پژوهی و پیش نگری وقایع و رخدادهای پیشِ رو خود را برای خیزش ها و یا دور زدن گرداب ها آماده کنند و بطور خوش بینانه از فرصت های پیش رو نهایت بهره را ببرند. 

 

در حقیقت آینده پژوهی از روش های نظام مندی بهره می گیرد تا بتواند سطح تصمیم گیری مدیران را برای مواجهه با عدم قطعیت های آینده بطور چشم گیری بهبود بخشیده و برای سازمان ها مزیت رقابتی و برتری خلق کند.

به آینده خوش آمدید

 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰
کتاب مرجع روش شناسی آینده پژوهی

کتاب مرجع روش شناسی آینده پژوهی

 

 

 

کتاب مرجع روش شناسی آینده پژوهی (نسخه ی سوّم) که توسط مجموعه ی پروژه ی هزاره مشتمل بر 39 روش در سال 2009 منتشر شده است، با مجوز صاحبان اثر آقایان جروم سی. گلن و تئودور جی گوردون، توسط ابوذر سیفی کلستان ترجمه و در پنج جلد تدوین و به چاپ رسیده استلازم به توضیح است نسخه ی 2.0 این اثر نیز توسط همین موسسه مشتمل بر 29 فصل در سال 2003 منتشر شده است.

چاپ اول کتاب به اتمام رسید (موجود نیست)

...توجّه:   این کتاب در هیچ مرکز یا وبسایت دیگری عرضه نمی شود...

برای مشاهده ی فهرست فصول

 
 
۰ نظر